Ortaköy Genel Tarihi

Ortaköy tarihini "Anadolu Uygarlıklar Dönemi" ve "Türk Tarihi Dönemi" olmak üzere iki başlık altında ele almak gerekmektedir. 

Ortaköy ve köylerinde eski uygarlıklara  ait çok sayıda kalıntı bulunmaktadır. Ancak henüz bu kalıntılar üzerine ilgili makamlar tarafından bilimsel bir çalışma yapılmadığından bu medeniyetler hakkındaki bilgilerimiz sınırlıdır. Bu nedenle konuyu yüzeysel olarak değerlendirmemiz gerekiyor.

Anadolu Uygarlıklar Dönemi

Hititler Dönemi (M.Ö. 2000 - 700)

Ortaköy ilçe merkezinin bulunduğu yerleşim alanı Anadolunun türkleşmesinden sonra kurulduğundan ve de Anadolu Uygarlıkları döneminde ormanlık bir arazi olduğundan, burada herhangi bir köy veya şehir bulunmamaktadır. Ancak ilçe merkezi dışında kalan yerlerde Hititlere ait çok sayıda yer tespit edilmiştir. Bunların en önemlisi şüphesiz Şapinuva' dır. Yapılan araştırmalar Hititlerin Ortaköy topraklarında köklü bir medeniyet kurduklarını göstermektedir. Şapinuva' nın bir dönem Hititlere başkentlik yaptığı anlaşılmıştır. Kazı çalışmaları halen devam ettiğinden Hititlere ait yeni bilgilere ulaşılacağı kuşkusuzdur. 

Frigler Dönemi (M.Ö. 750 - 676) 

Hitit Devleti’nin yıkılışından sonra, Anadolu’da 300 yıllık bir karanlık devir yaşanmıştır. M.Ö. 800 yıllarında Asur kaynaklarında “Muşki” olarak geçen Frigler, merkezi Gordion olmak üzere Kızılırmak yayı içindeki bölgede bir devlet kurarak tarih sahnesine çıkmışlardır. Frigler’ in Çorum bölgesindeki tespit edilen yerleşme merkezleri Pazarlı, Boğazkale, Alacahöyük ve Eskiyapar’ dır.

Bölgemizin Frigler hakimiyetine girdiği aşikardır. Ancak bilimsel kazılar henüz tamamlanmadığından Ortaköy toprakları dahilinde bir Frig yerleşimi olup olmadığını net olarak söyleyemiyoruz.

Medler (M.Ö.612 - 550)

Friglerin tarih sahnesinden silinmesinden sonra Ortaköy' ün bulunduğu topraklar Medlerin hakimiyetine girmiştir. 

Persler (M.Ö.543-333)

Medlerin yıkılmasının ardından Ortaköy' ün bulunduğu topraklar Perslerin hakimiyetine geçer. Bugün Şapinuva kazı alanında bulunan B Binası içerisinde kapıdan girince sağ köşede bir mezar taşı göze çarpar. Yapılan incelemeler sonucunda mezarın bir Pers mezarı olduğu anlaşılmıştır. 

İskender İmparatorluğu (M.Ö.331-323)

Perslerden sonra Anadolu, hızla Büyük İskender tarafından fethedilir. Kısa bir süreliğine Ortaköy bölgesi İskender İmparatorluğu yönetiminde kalmıştır. Büyük İskender' in ölümünden sonra imparatorluk, İskender' in komutanları tarafından paylaşılmış ve krallıklar dönemi başlamıştır.

Pontus Krallığı (M.Ö.300-50)

Pontus Krallığı, İskender İmparatorluğu' nun yıkılmasından sonra Kuzey Anadolu' da kurulan krallıklardan biridir. Ortaköy' ün de dahil olduğu toprakları hakimiyetlerine almışlardır. İncesu Kanyonu' nda bulunan tarihi kalıntılar Pontus Krallığı döneminden günümüze kadar ulaşmayı başarmış eserlerdendir.

Galatya Krallığı (M.Ö.280-70)

Yapılan araştırmalar sonucu M.Ö. 276 yıllarda bölgemizin Galatlar tarafından ele geçirildiği ve bölgede Hitit ve Friglerden sonra en çok iz bırakan medeniyet olduğu anlaşılmıştır.

Kapadokya Krallığı (M.Ö.255-17)

Büyük İskender İmparatorluğu' nun yıkılmasından sonra Anadolu' da kurulan krallıklardan biridir. Pontus Krallığı, Galatya Krallığı ve Kapadokya Krallığı hemen hemen aynı tarihlerde hüküm sürdüklerinden birbirleriyle savaşları olmuştur. Çorum, Amasya ve Ortaköy bölgeleri bu savaşlar sonucu zaman zaman el değiştirmişlerdir. Bölgemiz bir dönem Kapadokya Krallığı yönetimine girmiştir.

Roma İmparatorluğu (M.Ö.25 - M.S.330)

Ortaköy toprakları, uzunca bir süre Roma İmparatorluğu yönetiminde kalmıştır. Ortaköy' ün pek çok yerinde Roma dönemine ait izler bulunmaktadır.   

Bizans İmparatorluğu (M.S.330-1075) 

Roma İmparatorluğu' nun M.S.330 yılında ikiye ayrılması sonucu Anadolu, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu yönetimine geçti. Bölgemiz 1075 yılında Türk fetihlerine kadar Bizans İmparatorluğu yönetiminde kalmıştır. Yine Bizans dönemine ait kalıntılara Ortaköy ve civar köylerde rastlanmaktadır.